Srbija za 10 i po godina izgubila skoro 500.000 ljudi

Demograf dr Goran Penev rekao je da je u poslednjih deset i po godina u Srbiji živorođeno 676.137 beba, a da je preminulo 1.129.112 osoba.

- Srbija je početkom 2022. godine, prema procenama RZS-a, imala 6.797.105 stanovnika. Ukoliko se u računicu uključe i prethodni podaci o vitalnim događajima u prvih šest meseci, procenjeno stanovištvo zemlje je 1. jula iznosilo je 6.766.093 stanovnika. To bi značilo da je Srbija ove godine u odnosu na stanje u vreme prethodnog popisu (7.233.622 na dan 1. oktobra 2011) malobrojnija za gotovo pola miliona stanovnika (467.529) - kazao je Penev.

Prema njegovim rečima, stvarno smanjenje broja stanovnika je znatno veće.

- Naime, ukoliko se prihvati pretpostavka da je negativan migracioni saldo u tom periodu iznosio najmanje 200.000 ljudi, procenjujemo da je trenutni broj stranovnika zemlje manji od 6,6 miliona, isti kao daleke 1959. godine - istakao je demograf.

Naveo je da se promena broja stanovnika odvijala pod simultanim negativnim delovanjem i prirodne i migracione komponente.

- I pored manjka preciznih podataka o razmerama spoljnih migracija, čini se vrlo realnim da je u poslepopisnom razdoblju Srbija permanento imala veći broj odseljenih nego doseljenih. Negativan predznak je imao i prirodni priraštaj, što je, uostalom, već tri decenije jedna od osnovnih demografskih osobenosti zemlje. U periodu od 2012. do 2019, godišnja razlika između broja umrlih i rođenih kretala se u intervalu od 34.700 (2013) do 38.800 (2017. godine). Već prve godine pandemije kovida 19 negativan prirodni priraštaj je dostigao 55.200. U 2021. broj umrlih bio je za 77.400 veći od broja živorođenih, što znači da je negativan prirodni priraštaj bio dvostruko veći od prosečnog godišnjeg u razdoblju 2012-2019 (-36.500) - objasnio je Penev.

Demograf naglašava da su 2020. i 2021. zabeleženi rekordno mali brojevi živorođene dece, kao i naglo povećanje negativnog prirodnog priraštaja, što je prvenstveno rezultat veoma velikog povećanja broja umrlih.

- Svakako, to je posledica velike smrtnosti od kovid-19, ali i zbog vanrednih prilika u javnom zdravstvu Srbije izazvanih pandemijom. U prethodnom potperiodu godišnji broj umrlih bio je vrlo stabilan (kretao se između 100,3 do 103,7 hiljada), da bi u 2020. i 2021, godišnja povećanja iznosila 15-16 odsto, dostižući u obe godine apsolutne rekorde umrlih od druge polovine 20. veka (116.900 i 136.600). Takve promene su se odrazile i na veliko skraćenje očekivanog trajanja života, posebno muškog stanovništva. Nakon vrlo umerenog, ali kontinuiranog, produženja srednjeg životnog veka (sa 74,7 u 2012, na 75,7 godine u 2019), za samo dve godine očekivano trajanje života stanovništva Srbije skraćeno je za tri godine. Za muškarce je iznosilo 3,1 (sa 73,1 na 70 godina), a za žene 2,7 godine (sa 78,3 na 75,6 godine), što je dovelo i do najveće razlike u dužini očekivanog trajanja života po polu u 21. veku - istakao je Penev.