Život
21. 02. 2024. 06:58 21
"Srpski oficir se ne predaje": Begović je simbol otpora
Dimitrije Begović je poginuo 13. januara 1918. godine i bio je poručnik srpske vojske i komandant Jablaničkog komitskog odreda koji je učestvovao u Topličkom ustanku 1917. godine. Po razbijanju većine ustaničke vojske, bugarska komanda je 23. marta uputila tajno pismo Begoviću i tražila mu da preda svoj odred, garantujući mu život, kao i živote članova njegove porodice. Posle celovečernjeg razmišljanja, Begović je poslao odgovor: "Ubili ste na hiljade članova porodica komita, ubićete i moju, jer se ja nikada neću predati. Srpski oficir se ne predaje".
U znak odmazde, bugarski vojnici su Begovićevoj ženi u sedmom mesecu trudnoće rasporili stomak i iz njega izvadili nerođeno muško dete koje su nabili na bajonet, a zatim su nju i njihovo četvoro dece žive zapalili. Kasnije su sahranjeni u selu Gajtan. On je do januara 1918. godine sa svojom vojskom bio na Radan planini, kada ih je izdao jedan bivši komita. Usledila je bugarska potraga, ali su komite pružile žestok otpor. Kada je ostao bez municije, kako Bugarima ne bi živ pao u ruke, Begović je aktivirao bombu i sa sobom u smrt poveo dva bugarska oficira. On je posao simbol žrtvovanja porodice i sebe zarad svoje zemlje i naroda.
Njegova sestra Milica, koja je bila komitkinja i vojnik kao i njena braća je izvšila osvetu nad osobom koja je izdala njenog brata. Za osvetu nije kažnjena, jer se dobro znalo ko je čovek, koji je izdao njenog brata, kao i to da je sarađivao sa bugarskim okupatorima. Dimitrije se rodio u mestu Dobri Do 1890. godine, a njegova porodica poticala od plemena Kuča. Negde između 1855. i 1856. godine doselili su se u Toplicu.
Posmrtni ostaci vojvode Dimitrija Begovića, jednog od vođa Topličkog ustanka, 14. novembra 2022. godine vraćeni su u njegov grob na Radan planini gde je i poginuo nakon eshumacija koja je trajala mesec dana. Njen cilj je bio da se uzmu uzorci za DNK analizu verodostojnosti posmrtnih ostataka i uredi grob u kojem je bio.
DNK analiza je potvrdila da je reč o Begoviću, a vraćanju posmrtnih ostataka ovog vojvode, koji su nakon eshumacije bili u manastiru u prokupačkom selu Konđelj, prisustvovao je i praunuk Dimitrija Begovića akademik prof. Dragan Simeunović.
- Drago mi je da napreduje podizanje somenika jedinom komitskom komandantu Jablaničkog odreda. Do sada nije imao adekvatno obeležje, ako se izuzme skroman spomenik koji mu je na mesto pogibije podigao njegov sinovac Božidar Begović - izjavio je tada njegov potomak akademik prof. Simeunović.
Begovićevi posmrtni ostaci su dobro očuvani, iako je prošlo više od veka od njegove smrti, a on je postao symbol topličko otpora prema ucenama, pritiscima i okupatorima.
Komentari 21
ostavi komentar