Šta znači povratak Srba u kosovske institucije?

Uz sirene, zastave i vatromet, Srpska lista slavila je u nedelju pobedu na lokalnim izborima koji su održani na Kosovu i Metohiji. Tri godine ranije, ista ta stranka donela je odluku da napusti kosovske institucije u koje se vraća bez ijednog ispunjenog uslova, kao što je formiranje Zajednice srpskih opština.

Srbi i njihovi politički predstavnici lokalne izbore dočekali su u atmosferi u kojoj je pogašeno više od 60 institucija koje su funkcionisale u srpskom sistemu, od pošte do Republičkog fonda za zdravstveno osiguranje.

Tri godine tokom kojih su na severu vladali Albanci, zahvljujući bojkotu izbora i napušanju institucija, vlast u Prištini iskoristila da je stanje na terenu potpuno okrene na svoju ruku, doneseći preko lokalnih organa niz odluka koje su potpuno oslabile srpsku zajednicu, neprestano je pritiskajući, piše Nova.rs

To, međutim, nije sprečilo Srpsku listu da pobedu slavi u svim opštinama.

Tako je predsednik Srpske liste Zlatan Elek na konferenciji za medije rekao da je za srpski narod na Kosovu najvažnije to što su četiri opštine severno od Ibra "vraćene u srpske ruke“.

- Ono što je najbitnije za srpski narod jeste da smo odneli ubedljivu pobedu u svih 10 opština sa srpskom većinom, a ono što je najbitnije za srpski narod i Srbe jeste da su četiri opštine severno od Ibra vraćene građanima koji su danas olovkom rekli šta su imali, a to je da je Srpska lista ubedljivo pobedila - kazao je Elek.

Ono što, međutim, niko od političkih predstavnika nije pojasnio jeste kako će izgledati povratak u institucije i da li će biti moguć u obimu pre napuštanja.

Ko se vraća u institucije?

Neposredno pred održavanje lokalnih izbora na Kosovu, koordinator Radne grupe za poglavlje 35 Nacionalnog konventa o Evropskoj uniji Dragiša Mijačić pojasnio je ko se zapravo vraća u institucije.

- Ne vraćaju se Srbi u institucije. Nego se ovim izborima vraćaju oni predstavnici koji su ih odatle isterali. Isti oni politički lideri koji su tražili od Srba da napuste institucije, sada traže narodnu podršku da se vrate. To ne znači da će se vratiti ti ljudi koji su radili u institcuijama. Da bi se oni vratili, potrebna je dozvola Ministarstva za lokalnu samoupravu i Ministarstva finansija - pojasnio je Mijačić ranije za RTS.

Mijačić navodi da su izbori nesumnjivo pokazali da je Srpska lista najznačajniji politički subjekt među kosovskim Srbima, koji su im dali poverenje i mandat da u naredne četiri godine rade, kako kaže, na unapređenju kvaliteta života u srpskim sredinama.

- Sa funkcijom dolazi odgovornost i dužnost da se radi na povratku Srba u institucije od značaja za život građana. Gradonačelnici na severu će imati puno izazova u rešavanju štetnih posledica koje su nastale napuštanjem iz institucija i ponašanjem prethodnih gradonačelnika. Pre svega je bitno naći načina da se u opštinama vrate uposlenici od čijeg rada zavisi funcionisanje lokalne adminisracije - kaže Mijačić.

Na pitanje da li je povratak Srba moguć u policiju i pravosuđe, Mijačić kaže:

- Rezultati izbora daju kredibilitet da se vrši pritisak na centralne vlasti kako bi se omogućio povratak pripadnika policije i pravosuđa. To svakako neće biti jednostavno, puno će zavisiti i od toga ko će formirati novu Vladu Kosova, ali ne sme se osustajati od tog cilja - navodi on.

Novinar Milivoje Mihajlović izjavio je za N1 da su izbori na Kosovu uvod u malo mirniji period u odnosu na prethodne tri godine, jer se Srbi vraćaju u opštine, ali da ostale institucije Vlada u Prištini neće dati, te da sada počinje druga vrsta borbe.

- Srbi su učestvovali u izborima, ostvarili su rezultate, verovatno će u svih deset opština sa većinskim srpskim stanovništvom biti na vlasti, što je vrlo presudno i važno da u četiri opštine na severu neće biti više tih nametnutih gradonačelnika koje je Kurtijeva vlada silom dovela u opštinske zgrade -  navodi Mihajlović.

Mihajlović navodi i da se nakon izbora u srpske opštine vraćaju gradonačelnici, opštinska veća, odnosno odbornici i konstituišu se skupštine opština na severu. Međutim, ostale institucije vlada u Prištini neće dati i to će biti jedna druga vrsta borbe.

- Bojim se da vraćanje gradonačelnika u četiri opštine neće biti neka velika zaštita. Ljudi na Kosovu strahuju od otimanja školstva, ta situacija je onda da srpska deca uče po kosovskim programima, a ti programi iz istorije kažu na primer da je heroj Adem Jašari - rekao je Mihajlović.

Šta je Vučić rekao Srpskoj listi?

Dok se sabiraju utisci i preispituje odgovornost najveće stranke kosovskih Srba – Srpske liste za sve što se događalo u protekle tri godine, krivicu na sebe, preuzimao je često, kaže, i predsednik Srbije Aleksandar Vučić.

- Preuzimao sam je u vaše ime i na svaki drugi način. Biću uvek uz vas sestre i braćo. Čestitam vam! Želim vam sve najbolje, pozdravite našu braću - rekao je Vučić čelnicima Srpske liste u telefonskom razgovoru.