Ko je bio general Nebojša Pavković?

Vojna karijera i uspon

Pavković je svoje vojno obrazovanje započeo nakon završene Učiteljske škole, diplomirajući na Vojnoj akademiji Kopnene vojske 1970. godine. Uspešno je završio i Komandno-štabnu akademiju, a 1988. godine i Komandno-štabnu školu operatike sa odličnim uspehom, rangiran kao prvi u rangu.

Njegov karijerni put obuhvatao je brojne komandirske i štabne dužnosti u Jugoslovenskoj narodnoj armiji (JNA) i kasnije u Vojsci Jugoslavije (VJ). Služio je u Pešadijskoj školi rezervnih oficira u Bileći. Obavljao je dužnosti u Kabinetu saveznog sekretara za narodnu odbranu. Od 1994. godine bio je raspoređen u Prištinskom korpusu.

Njegove ključne funkcije bile su:

- Komandant Prištinskog korpusa: Obavljao je ovu dužnost do kraja 1998. godine.

- Komandant Treće armije VJ: Postavljen je na ovu funkciju u decembru 1998. godine. Treća armija je igrala ključnu ulogu u odbrani od NATO agresije i u sukobima na Kosovu i Metohiji 1999. godine. Zbog zasluga u ratu 1999. godine odlikovan je Ordenom slobode.

- Načelnik Generalštaba VJ: U februaru 2000. godine postavljen je za načelnika Generalštaba Vojske Jugoslavije. Smenjen je ukazom predsednika SRJ Vojislava Koštunice u junu 2002. godine, što je izazvalo kontroverze i Pavkovićev javni protest, koji je smenu nazvao "ličnom osvetom".

Suđenje i haška presuda

Protiv Nebojše Pavkovića i grupe drugih vojnih i političkih zvaničnika podignuta je optužnica pred Međunarodnim sudom za ratne zločine počinjene na području bivše Jugoslavije u Hagu (ICTY).

Pavković je izručen Haškom tribunalu 2005. godine. Optužnica ga je teretila za učešće u udruženom zločinačkom poduhvatu s ciljem sprovođenja sistematske kampanje terora i nasilja usmerene protiv albanskog civilnog stanovništva na Kosovu.

Godine 2009. godine, Pavković je proglašen krivim po svim tačkama optužnice, uključujući deportacije, prisilna premeštanja, ubistva, progone i druga nehumana dela, te je osuđen na 22 godine zatvora. Sud je utvrdio da je Pavkovićev doprinos udruženom zločinačkom poduhvatu bio značajan.

Nakon gotovo dve decenije provedene u pritvoru i zatvoru (u Finskoj), Pavković je nedavno prevremeno pušten na slobodu odlukom Haškog rezidualnog mehanizma zbog narušenog zdravstvenog stanja.

General Nebojša Pavković ostaje kontroverzna ličnost u regionalnoj istoriji - za jedne simbol uspešnog vođenja Treće armije u teškim okolnostima NATO agresije, za druge osuđenik odgovoran za teške zločine protiv čovečnosti.

Podsetimo, general Pavković je 28. septembra pušten pre odsluženja zatvorske kazne u Finskoj kako bi se lečio u Srbiji.