Romčević: Istorija pamti štrajkove pred tektonske društvene prevrate i padove režima

Nebojša Romčević dodaje i da "istorija pozorišta pamti generalne štrajkove u situacijama pred tektonske društvene prevrate i padove čitavih režima".

Naime, u ovaj debitantski čin štrajka glumci su stupili u znak podrške studentima, u borbi za rad institucija i odgovoran odnos prema sopstvenoj delatnosti.

Štrajk se sprovodi u periodu od nedelju dana, od 10. do 17. februara, a u saopštenju koje glumci dele na svojim društvenim mrežama se navodi da su: "Glumački ansambli beogradskih pozorišta – Narodnog pozorišta u Beogradu, Pozorišta Ateljea 212, Beogradskog dramskog pozorišta, Pozorišta ‘Boško Buha’, Malog pozorišta ‘Duško Radović’, Pozorišta na Terazijama, Jugoslovenskog dramskog pozorišta kao i Drama Srpskog narodnog pozorišta iz Novog Sada, zaposleni Pozorišta mladih, Novi Sad, većina kolektiva Novosadskog pozorišta/Újvidéki Színház, ansambl Narodnog pozorišta Sombor i Narodnog pozorišta ‘Toša Jovanović’ u Zrenjaninu jedinstveni u stavu da je neophodno da obustave rad i uđu u sedmodnevni štrajk" - piše Danas

Tim povodom teatrolog podseća na ranija istupanja umetnika u istoriji borbe za bolje društvo i ističe istorijski značaj trenutnog momenta.

- Svakako, pozorišta su se različitim, takoreći instiktivnim reakcijama na politička zbivanja, odlučivala na prestanak rada i često postajala tribine i jezgra otpora - kaže Romčević i pojašnjava da su se i ranije pozorišta uključivala u društveni dijalog, a glumci bili vrlo aktivni učesnici u artikulaciji nezadovoljstva.

Iz istorijske vizure, podseća na nekoliko istaknutih momenata borbe pozorišnih umetnika, koja su se u prošlosti odigravali kod nas, i u svetu.

- Godine 1968. pozorišta su se solidarisala sa studentima i mnogi veliki glumci su ostali upamćeni kao tribuni nezadovoljstva. BDP i Atelje 212 su postali mesta okupljanja, debata i otpora. Slična situacija se desila i 1992. godine u predvečerje građanskog rata i 2000. pred 5. oktobar kada su pozorišta u Beogradu obustavila svoj rad u znak protesta protiv političke represije, ali opet ne kao generalni štrajk u užem značenju - ističe Romčević.

Kao kuriozitet, podseća na istorijski značaj generalnog štrajka u pozorištima generalno i širom sveta.

- Zanimljivo je da istorija pozorišta pamti generalne štrajkove u situacijama pred tektonske društvene prevrate i padove čitavih režima. U Francuskoj 1968, na vrhuncu političke krize, većina pariskih pozorišta prestaje sa radom, u SSSR, uoči Avgustovskog puča, značajan broj pozorišta obustavlja rad zbog političkih represalija SAD, za vreme Vijetnamskog rata, pozorišta kao The Living Theatre i The Public Theatre su odigrala ogromnu ulogu kojom su postali jedni od ugaonih kamenova savremene ideje angažovanog pozorišta. Engleska (1978), tokom "Zime nezadovoljstva" pozorišta prestaju sa radom da bi podržala sindikalnu borbu, Rumunija, 1989, pred pad Čaušeskua, Egipat, 2011, u okviru otpora diktaturi Mubaraka i Arapskog proleća - navodi Romčević i dodaje da tu znalačko oko može da pronađe zaista puno paralela sa našom situacijom.

Prema njegovim rečima, okolnost da je većina pozorišta u Srbiji subvencionisana – generalnom štrajku daje na težini, jer se zaposleni bune i kao umetnici i kao uposlenici države.

- Ovaj herojski gest služi pozorištu na čast, jer postoje vremena kada Talija mora da maršira uz svoju publiku i svoj narod. To ne znači da igra prestaje, već da se ulog povećava - ističe Nebojša Romčević.