Orbanov rival pešačio više od 300 kilometara, pa osuo paljbu i po Vučiću

Svoju jedanaestodnevnu šetnju, koju je nazvao "milion koraka ka promeni", Mađar je završio govorom pred nekoliko stotina ljudi u rumunskom gradu Oradea, gde je poručio: "Odbrojavanje je počelo. Mađari žele da budu deo Evrope. Dosta im je diktature i podela. Žele mir, stabilnost i blagostanje."

Politička simbolika šetnje

Mađar, odeven u tradicionalnu belu mađarsku košulju sa prslukom izvezenim plavim cvetovima, prešao je mađarsko-rumunsku granicu u subotu ujutru sa nekoliko desetina pristalica. Tokom puta kroz rumunski deo Transilvanije, ljudi su ga pozdravljali, tražili selfije i izražavali podršku.

Šetnja je organizovana u trenutku kada Viktor Orban i njegova vlada vode žestoku kampanju protiv svih koji ne misle kao oni, optužujući Mađara i njegovu partiju TISA (TISZA) da rade za ukrajinsku tajnu službu – bez ikakvih dokaza, piše DW.

Mađar je izjavio da je želeo da sluša probleme Mađara u pograničnim krajevima i da je ova šetnja početak kraja Orbanove ere. Bio je to prvi takav poduhvat u mađarskoj političkoj istoriji.

Značaj etničkih Mađara u inostranstvu

Etnički Mađari u susednim državama – posebno u Rumuniji – predstavljaju ne samo važnu glasačku bazu, već i snažan emotivni simbol u mađarskom društvu. Iako njihovi glasovi obično donesu tek dva mesta u parlamentu, nijedan ozbiljan političar u Mađarskoj ne može ih zanemariti.

Orban je godinama ulagao ogromna sredstva u podršku Mađarima u Transilvaniji, ali je nedavna podrška rumunskom krajnje desničarskom kandidatu Đorđu Simionu, poznatom po antimađarskim incidentima, uzburkala odnose. Simion je, između ostalog, 2019. predvodio uništavanje mađarskih grobova u Transilvaniji.

Taj potez je naljutio čak i UDMR, stranku rumunskih Mađara koja je decenijama bila saveznik Orbanovog Fidesa (Fidesz).

Mađar koristi trenutak

Na skupu u Oradei, Mađar, inače nekadašnji član Fidesa, iskoristio je priliku da optuži Orbana da zanemaruje interese Mađara izvan granica zarad političkih dogovora sa liderima poput Aleksandra Vučića i Roberta Fica, koji su poznati po represivnim politikama prema sopstvenim manjinama.

Ovo nije prvi put da Mađar kritikuje Roberta Fica i Aleksandra Vučića, izjavivši da „sviraju u istu tikvu“ i da predstavljaju autoritarne režime koji se međusobno podržavaju i jačaju.

U intervjuu za mađarski portal Paraméter, Mađar je naglasio da ne vidi smisao u dijalogu sa „Fidesovim marionetama“, aludirajući na političke figure koje podržavaju Orbanovu politiku. Ova izjava usledila je nakon što su Fico i Vučić prisustvovali vojnoj paradi u Moskvi, što je izazvalo kritike iz Brisela zbog njihovog prorusko orijentisanog stava.

U kontekstu evropskih integracija, Mađar je istakao da Vučić koristi proces pristupanja EU kako bi dobio finansijsku podršku, dok istovremeno održava bliske veze sa Rusijom i Kinom.

Takođe je podsetio da se Orban protivi članstvu Ukrajine u EU, iako je većina etničkih Mađara u Ukrajini snažno za pridruživanje.

Za razliku od Orbana, čija retorika izaziva polarizaciju, Mađar svesno koristi reči poput „pomirenje“, „mir“ i „jedinstvo“, pokušavajući da ublaži ekstremno zatrovanu političku atmosferu u Mađarskoj.

Građani sve češće govore da su političke podele uništile prijateljstva i porodice. Upravo zato Mađar insistira na promeni tona.

Da li dolazi politička promena?

Iako je podrška Orbanovoj vladi još uvek jaka među mnogim etničkim Mađarima u inostranstvu, sve više njih izražava simpatije prema Mađaru. Mnogi u Oradei izjavili su da ga ne poznaju dobro, ali da „Mađarskoj treba promena“.

Ispitivanja javnog mnjenja ukazuju da bi Mađar i njegova TISA partija lako mogli poraziti Orbana na parlamentarnim izborima planiranim za proleće 2026. godine. Njegova popularnost raste zbog oštrih kritika korupcije, urušenih institucija, zdravstvenog i obrazovnog sistema.

Na konferenciji za medije u Oradei, Mađar je poručio: „Ovo je početak nečeg novog.” Ako se oslanjamo na reakcije prisutnih – možda zaista jeste.