EPS ne mora da plaća državi doprinose za norveške članove NO: Za već plaćene tražiće povraćaj?

S obzirom na to da nikada nismo javno čuli kolika su im primanja, jer je reč o poslovnoj tajni, teško je pretpostaviti i koliko će se sredstava vratiti EPS-u, piše Forbes Srbija.

- Odluke o visinama zarada članova NO, koji su kredibilni međunarodni i domaći stručnjaci, donete su na osnovu sveobuhvatne analize koju je uradila nezavisna kuća, uzimajući u obzir uporedive kompanije iz privatnog i javnog sektora u Srbiji i regionu - saopštio je EPS u aprilu ove godine, demantujući natpise u medijima da plate članova idu do 20.000 evra.

Na dužnosti od juna 2023.

Ministarka energetike Dubravka Đedović predstavila je novi Nadzorni odbor akcionarskog društva Elektroprivrede Srbije u junu prošle godine. Od ukupno sedam članova, troje je iz Norveške. I upravo za njih, kako je pokazalo tumačenje nadležnih, ne moraju se platiti doprinosi za obavezno socijalno osiguranje.

Sa svim članovima Nadzornog odbora zaključen je ugovor o njihovom angažovanju, ugovorena je bruto naknada, na koju je EPS AD obračunavao i plaćao po odbitku pripadajuće poreze i doprinose.

Uobičajenu praksu poslodavca, međutim, promenio je dopis Ministarstva za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja od 3. novembra 2023. godine. Ono je obavestilo nadležne u Kraljevini Norveškoj da je saglasno da se na osnovu člana 7. Konvencije između Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije i Kraljevine Norveške o socijalnom osiguranju, primenjuju norveški pravni propisi za određeno fizičko lice, državljanina Kraljevine Norveške, koje je član Nadzornog odbora EPS AD. I to od 8. juna 2023. godine do 7. juna 2027. godine.

EPS je na početku zauzeo stav da je na osnovu domaćih propisa bilo potrebno sve vreme primenjivati domaće zakonodavstvo. Nakon saglasnosti Ministarstva rada, međutim, taj osnov za obračun je - otpao. I odnosi se na sve vreme njihovog angažmana - od 8. juna 2023. godine do 7. juna 2027. godine.

Izuzeće po dogovoru

A evo šta tačno kaže Član 7. On omogućava nadležnim vlastima u obe zemlje da ugovore druga izuzeća, jer je Članom 3 ove konvencije predviđeno da se primenjuju domaći zakoni - za jugoslovenske radnike u Norveškoj norveški, a za norveške radnike u Jugoslaviji jugoslovenski. Ovaj član omogućava da nadležni naprave i izuzetke u izuzecima koji su navedeni u kasnijim članovima konvencije, odnosno da ukinu neka od predviđenih.

EPS je potom tražio pojašnjenje od Ministarstva finansija. Zakon o poreskom postupku i poreskoj administraciji predviđa situacije u kojima poreznici vraćaju građanima i privredi novac.

- U poresko-pravnom odnosu fizičko, odnosno pravno lice ima pravo na povraćaj više ili pogrešno plaćenog poreza, odnosno sporednih poreskih davanja, kao i na povraćaj poreza kada je to drugim poreskim zakonom predviđeno - odgovara Ministartsvo finansija.

- Ima pravo na poresku refakciju, odnosno na refundaciju poreza u skladu sa poreskim zakonom, da koristi poreski kredit u odnosu na poresku obavezu odnosno obavezu po osnovu sporednih poreskih davanja; da koristi više ili pogrešno plaćeni porez odnosno sporedna poreska davanja za namirenje dospelih obaveza po drugom osnovu, putem preknjižavanja.

Za rešenje rok 15 dana

Zakon predviđa i rok u kome poreznici moraju da reaguju. Ako se građanin ili firma opredele za povraćaj više ili pogrešno plaćenog poreza, odnosno sporednih poreskih davanja, kao i za refakciju, odnosno refundaciju poreza, odnosno za namirenje dospelih obaveza po drugom osnovu putem preknjižavanja poreza - Poreska uprava ima obavezu da po zahtevu donese rešenje bez odlaganja, a najkasnije u roku od 15 dana od dana prijema zahteva, ako poreskim zakonom nije drukčije uređeno.

Propisani su i rokovi za povraćaj, refakciju, refundaciju više ili pogrešno naplaćenog poreza.

- Propisano je da, ako poreski obveznik ustanovi da poreska prijava, koju je podneo Poreskoj upravi, sadrži grešku koja za posledicu ima pogrešno utvrđenu visinu poreske obaveze, odnosno propust druge vrste, dužan je da odmah, a najkasnije do isteka roka zastarelosti, podnese poresku prijavu u kojoj su greška ili propust otklonjeni - stoji u mišljenju Ministarstva finansija.

- Prvobitno podneta poreska prijava ne vraća se poreskom obvezniku i podnetu poresku prijavu poreski obveznik može da izmeni najviše dva puta podnošenjem izmenjene poreske prijave.

Na iznos manje ili više plaćenog poreza plaća se i zatezna kamata.

- Propisano je da se na iznos manje ili više plaćenog poreza i sporednih poreskih davanja, osim kamate, obračunava i plaća kamata po stopi jednakoj godišnjoj referentnoj stopi Narodne banke Srbije, uvećanoj za deset procentnih poena, primenom prostog interesnog računa od sto - pojašnjava resor finansija.

- Na iznos više plaćenog poreza i sporednih poreskih davanja, osim kamate, kamata se obračunava po isteku roka od 30 dana od dana prijema zahteva za povraćaj. Ako je osnov za povraćaj poništeno ili izmenjeno rešenje ili drugi akt o zaduženju, kamata se obračunava od dana uplate poreza.

Kada se sve sagleda, EPS može nadležnoj organizacionoj jedinici Poreske uprave da podnese zahtev za povraćaj ukoliko su uplatili više nego je potrebno ili, pak, ako je doprinos pogrešno plaćen.

- Nadležna organizaciona jedinica Poreske uprave ima obavezu da po podnetom zahtevu za povraćaj više ili pogrešno naplaćenog doprinosa za obavezno socijalno osiguranje donese rešenje najkasnije u roku od 15 dana od dana prijema zahteva za povraćaj - navodi se u mišljenju.

- Po isteku 30 dana od dana prijema zahteva za povraćaj, na iznos više ili pogrešno naplaćenog doprinosa za obavezno socijalno osiguranje poreski obveznik obračunava kamatu po stopi jednakoj godišnjoj referentnoj stopi Narodne banke Srbije, uvećanoj za deset procentnih poena, primenom prostog interesnog računa od sto.