Hoće li mitropolit iz Zagreba postati srpski patrijarh?

Mitropolit Porfirije Perić u Zagrebu je punih šest godina i za to vreme uspeo je da izgradi dobar odnos s hrvatskom državom i Katoličkom crkvom, pa se njegov mogući izbor u zagrebačkim intelektualnim i verskim krugovima “čita” kao dobar za buduće odnose između Katoličke crkve i Srpske pravoslavne crkve.

Porfirije pripada srednjoj generaciji episkopa, jer u SPC-u ne može zbog starosti niko da bude u penziji. Odnedavno je i redovni profesor na Pravoslavnom bogoslovskom fakultetu u Beogradu. Mitropolit Porfirije nema ni tako tvrd stav o nezavisnosti Kosova, što bi bilo bitno olakšanje predsedniku Aleksandru Vučiću, kojem ovih dana uz čestitke za Dan državnosti, nova američka administracija šalje i poruke o potrebi priznavanja nezavisnosti Kosova.
S Porfirijem ka patrijarhom i njegovim stavovima o Kosovu, Vučiću bi bilo lakše da donese odluku o kojoj praktično zavisi i evropski put Srbije. Kada je Kosovo u pitanju, glas Crkve izuzetno je važan predsedniku Vučiću i on, očigledno, očekuje da Porfirije umiri glasove u vrhovnom telu SPC-a, koji još govore da je Kosovo u sastavu Srbije.

Sisački biskup Košić je nedavno privukao pažnju hrvatske javnosti, kada je prepričao razgovor sa Porfirijem, koji mu je, kako se navodi, kazao da je shvatio snagu povezanosti Hrvata i Alojzija Stepinca, uporedivši ga tom prilikom sa Svetim Savom.

Na temelju te izjave, deo teološke javnosti u Hrvatskoj smatra da je Porfirije prevazišao uske okvire iz kojih je Srpska pravoslavna crkva godinama gledala Stepinca i da je napokon došlo do evolucije u razmišljanju o tom pitanju koje opterećuje odnose između dve crkve. Iz istih krugova stižu i očekivanja da će iz šešira 18. februara (a u šeširu će se naći tri imena) biti izvučeno baš njegovo ime.

Naši sagovornici iz Beograda misle da je Porfirije tom fotografijom zapravo samo činio uslugu predsedniku Vučiću. Oni u Srbiji koji nisu naklonjeni srpskom predsedniku nisu raspoloženi da na mestu novog poglavara SPC-a vide zagrebačkog mitropolita, jer smatraju da je Vučićeva podrška Porfiriju otvoreno mešanje države u poslove Crkve i to im nije prihvatljivo. I poslednji srpski patrijarh, Irinej, imao je blizak odnos s Aleksandrom Vučićem, zbog čega je bio meta napada u Srbiji, čak i pojedinih vladika.

Taj deo Srbije ne bi želeo da se opet, na njima tako važnom mestu, nađe neko ko bi blisko sarađivao s državom, rušeći sekularnost države i samostalnost Crkve. Drugi Porfiriju zameraju sklonost raskošnom životu, stavljajući pod znak pitanja način na koji je sticao novac. Prebacuju mu biznis iz manastira u kojem je pre služio, ali i članstvo u REM-u.

Porfirije važi i kao vrlo liberalna osoba kada je reč o seksualnosti, i kao takav je miljenik liberalnih krugova, zapadnih medija, nevladinih organizacija i LGBT populacije, koji su u suštini prikriveni vladari Srbije. Porfirije koristi svaku priliku da se fotografiše sa sa srpskom premijerkom Anom Brnabić koja je ikona srpske LGBT populacije.

Sudeći prema Porfirijevim uzorima, na čelo SPC-a mogao da dođe čovek blizak Ruskoj pravoslavnoj crkvi, jer je duhovni učitelj zagrebačkog mitropolita, Irinej Bulović, veliki rusofil, iako mu kritičari vrlo rado citiraju izjavu, izrečenu ne tako davno, da je rođen kao Srbin, a da će umreti kao Grk, “čime zapravo sugerišu Bulovićevu prevrtljivost.

Porfirije bi unapredio odnose Hrvatske sa Srbijom, posebno sa Srpskom pravoslavnom crkvom. Porfirijev stav o Alojziju Stepincu je prvi dobar znak da bi se odnosi između dve crkve mogli pomaknuti s mrtve tačke.